Жөн гана режиссёрдук комментарийлери бар мульфильмдерди карап отуруп, мультипликаторлор канчалык фанатиктүү келээрин түшүнөсүң. Мен бүгүн Кунг-фу Панда’дан, мүмкүн сиз байкабай калган, пасхалкалардын жана жөн гана кызыктуу учурлардын жыйнагын түзөм.
Каз (Понун атасы) мультфильмде панданын көлөкөсү түрүндө пайда болот.
Мультфильмдин башынан акырына чейин «По жана тепкичтер» деген тамаша күчүндө болот. Айтмакчы, ушул эки чочко кийин дагы бир пасхалкада катышат.
Майрам жана “бештин” аткаруусу күн тийген аянтта өтөт. Ал эми — По ал убакта көлөкөдө.
“Бештин” көрсөтүүсүнө Понун түшүү ыкмаларын ойлоп табууда бардык сценаристтердин командасы иштешкен.
Акырында фейерверк менен болгон ыкма тандалып алынган. (Ал Мин династиясынын жетекчиси жөнүндө шаардык дастанга шилтемеси бар)
Ууг-вей Ажыдаар Жоокери деп, По жерге түшкөнгө чейин эле, түз жолборсту көргөзүшү керек эле. Бирок, кийинчерээк жанытма калтырып, сценаны кайра тартышкан.
Таи-Лунгдун түсү — көгүлтүр, оң күчтөрдүн түсү — саргылт жана кызыл. Тынчтык жана акылмандыктын түсү болсо — жашыл. Ал эми көк түскө дагы көңүл чөгүү жана айласыздыктын сценалары боелгон. Кийики жолу көрүп жатканда, кайсыл эпизод кандай тондо тартылганына көңүл бургула.
Түрмө болсо, бош асканын ичиндеги Улуу Кытай дубалы түрүндө тартылган.
Көптөгөн кадрларда акупунктура кездешет. Тай-Лунг дененисинин белгилүү жерлерине басып, булчуңдарын кыймылдатпай турган атайын чопкут менен бекитилген. Ал кантип сөөктөрүн кычыратканы эсиңердеби?
По кокусунан каркыранын бөлмөсүнө киргенде, ал баарынын бөлмөлөрүнө кирет, ал эми Беш болсо андан ар кандай шылтоолор менен качат деп башында пландалган болчу. Мисалы жаачы эч ким жок болгондой жашынып алып, чегирткече ышкырмак.
Ууг-вей капаланган Пого жарык алып келет. Эгер байкаган болсоңор, түзмө-түз мааниде дагы — ал Пого чыракты калтырат.
Абактын ар бир “деңгээли” алгач кызыл шамдардын түсүнө жуулган, бирок Тай-лунг аны «өткөндө», деңгээл кара болуп чыга келет.
Бул жерде үн режиссёрлор кармана албай кетип, белгилүү «Вильгельм кыйкырыгын» кошуп жиберишкен.
Сценаристтер бир убакта, Тай-лундун мотивациясын ушунчалык жакшы жазып, көрүүчү, ал адилетсиздикти көргөндөй ага жан тарта баштаганын түшүнүшкөн. Ошондуктан, түрмөдөн качуу сценасында бул кыргынды уюштурууга туура келген.
Тай-Лунг түрмөдөгү бардык душмандарын талкалаганга чейин,оозунан эч бир сөз чыгарбай,жөн гана ырылдайт.Бул анын убактысы келгенге чейин каарын күчөтүп,Тай-Лунгдун ырайымсыз жырткычтык сапатын ачып берүү үчүн колдонулган.
Жаш Тай-лунг курчакты урганда, куурчак тамга тийип, жанында турган түркүктөн алебарда кулап түшөт. Ал эми ошол эле кылыкты жолборс кылганда, курал жөн гана бурулуп калат. Бул болсо, Жолборс күчү боюнча кичине алсызыраак деген дагы бир кыйытма.
Ууг-вейдин кетүү эпизодунда мультфильмдин биринчи жарымын толук түшүндүрүп турган, байкалбаган бир учур бар. Мына бул:
Ташбака чебери Тай-Лунгдун качып кеткендиги тууралуу кабарга Шифудан кем эмес таң калып турат жана ал эмне кылып салганын капысынан түшүнөт. Чынында, анда эч кандай көрүү болгон эмес, өзүнүн “кетүүсүнө” чейин Ажыдаар Түтүгүн жеке түрдө тапшырып (себеби, эгер муну Шифуга таштаса, ал кимге гана тапшырып саларын билген) жана Шифуну чыныгы Ажыдаар Жоокерин өстүрө алышына ынандырыш үчүн бул окуянын барын ал өзү токуган. Кандайдыр бир мааниде, бул, бир нерсенин аткарылышы үчүн ага ишенүү гана жетиштүү экенин көргөзүп турат.
Айтмакчы, шабдаалы Кытайда өлбөстүктүн символу болуп саналат. Ошондуктан, ооба, урматтуу көрүүчү, Ууг-Вей өлгөн жөк, ал “кетти”
Сценарийде белигилүү жүрүш жазылган болчу. Ал боюнча Бештин баары шаттанып, күлүшү керек эле, ал эми Тай-Лунгдун качуусу тууралуу оор кабар, аларды күтпөгөн жерден кармамак. Бул сцена(дасторкондогу) тартылган, бирок узак убакыт бою сюжет үчүн эң эле күлкүнүчсүз тамаша болуп келген. Акырында, бирөндө По мастер Шифуну туурап жана өзүн шылдыңдап жатканын көргөзүү идеясы жаралган. Окуяны кайра тартышкан, ал дароо эле абдан күлкүлүү окуя болуп чыга келген. Тесттик көргөзүүлөрдө балдар мүнөттөп тынчтана алышкан эмес.
Эң эле көп жолу кайра кайра тартылып, жыйынтыгында акыркы болуп тартылган сцена – Ууг-Вей жаңы эле кеткенден кийинки По менен Шифунун сүйлөшүүсү. Диалог бир нече жолу кайра жазылган. Понун(мектепте калуу) жана Шифунун(панданы кетирүү) мотивдери кокустан алмашып калаарын ачык-айкын далилдөө(көргөзүү) аябай оор болгон.
Шифу буга чейин шпагаттын машыгуусуна жылдар кетээрин билдирет. Кухняда По мыкты шпагатта отурат. Шифу өзүнүн машыктырууга болгон мамилесин кайра карап чыгууга мажбур.
Шифу, тике мааниде “Out of the box” чечимди кабыл алат да, панда менен машыгууларды, залда эмес, кунг-фу өрөөнүндө өткөрөт.
Башындагы Понун түштөрү атайын үчөлчөмдүк реалдуулуктан кескин айырмаланып турган, экиөлчөмдүү, ачык аниме түрүндө жасалган. Ал эми По Шифу менен машыгып жатканда экиөлчөмдүү менен үчөлчөмдүү анимация акыры айкалышат. Анын түштөрү чындыкка айланат.
Пельмендер үчүн күрөшүү мультфильмдин борбордук эпизоду болот деп пландаштырылган. Аны ушунчалык мыкты тарткандыктан, кээ бир көргөзүүлөрдө көрүүчүлөр “Мен ачка эмесмин” деген фразадан кийин жактап, кол чабышкан.
Узак убакыт бою Шифу Пону басынтып “панда” деп атап жүрөт. Биринчи жолу атынан атап Ажыдар Түтүкчөсүн тапшырып жатканда гана чакырат. Биологиялык жактан карасак, кызык чыга келет. Себеби, мастер Шифу өзү дагы панда.
Өрөөндү бошотуу учурунда эки чочко “өтө манилүү” нерсе катары араба менен таш итти сүйрөп баратканын көрүүгө болот.
Акыркы согуш мульфильм кайсыл жерде башталса, ошол жерде – кесме кафесинин кире беришинде бүтөт.
Акыркы салгылашуунун варианттарынын биринде Тай-Лунг бир нече там аркылуу барып, Понун бөлмөсүндө калмак. Анын кунг-фу мастеринен эмес кунг-фунун күйөрманынан мүдүрүлгөнүн түшүнүүсү, аны толугу менен алсыздандырат эле. Бирок, кийин сценаристтер Уси Манжасын көргөзүүнү чечишкен.
Сценаристтер Дастин Хоффманды мастер Шифу акырында өлөт деп атайын ынандырышкан. Ал болсо ишенип, өлүп бараткандай үн коштогон. Ушунчалык реалдуу коштогондуктан, кээ бир көрүүчүлөр ишенип алышкан.
Мульфильмдин эң башында, биз Понун кадрда буту башы болуп жатканын кездештиребиз. Аягында болсо, дагы эле буту башы болуп жатканын көрөбүз.
Тасманын ишине катышкандардын баарына ыраазычылык билдириш үчүн, титрлары экиөлчөмдүү анимация түрүндө жасалган. Ал баардык каармандардын катышуусу менен кийинки окуяларды баяндайт. Мисалы, маймыл жогорку текчеде печесин кандай катаарын,
По кафеде иштөөнү улантып жатканын(албетте дүйнөнү сактоо менен алектенбей турган учурда), анын атасы болсо, чебер Шифуну утуп, өзүнүн Маджонгдо ойноо чеберчилигин дагы бир жолу көргөзүп атканын,
кантип По миң жылдан бери жашырылып келген Түтүкчөнүн сырын баарына көргөзүп жатканын,
По сындырган вазаны кайра чаптап жаткандарын
жана Понун, акыры, өзүнүн фигурасын бештин катарына кошуп жатканын көрсө болот
Титрлеринен кийин кичинекей сцена бар, анда Ууг-вей отургузузган, жаңы шабдалы дарагы өсүп чыгат.
Макаланын автору: Руслан Бес
Которгон: Janybek
